Different Cake

Hoewel ik vandaag niet over internet beschik, wil ik deze blog toch graag bijhouden. We zitten nu in Rutana, zo'n 2,5 uur ten zuidoosten van de hoofdstad. Het is inmiddels donderdagochtend, gisteren vertrokken we om 16.15u uit ons hotel, Le Chandelier. In dit hotel was ik getuige geweest van de GLARA-conferentie. GLARA staat voor Great Lakes African Regional Alliance. Hier is een overeenkomst tussen onze partners in Burundi, Rwanda en Congo is ondertekend. Krachten bundelen en samen kijken wat werkt in de programma's. (En wat niet natuurlijk.)

Het weer is bewolkt, het voelt klammig en het is 27 graden. Altijd leuk om te weten. In Burundi regent het zo'n 8 maanden per jaar, mijn gezellige regenponcho is mee. We lunchten buiten met salades, heerlijke vis en fruit. De partners vertrokken om naar het enorme meer in de buurt te gaan, maar wij gingen met B.J. de auto in. BJ werkt bij onze partner Help Channel. Hij bracht ons naar het stadje Rutana, waaromheen allerlei projecten draaien.

We (collega Marga Beukers, bestuurslid Carin Rots en ik) reden echt het binnenland in over één van de weinige hoofdwegen. Ik snap nu dat op de website van BZ te lezen is dat doodsoorzaak nr. 1 onder buitenlanders een auto-ongeluk is. We vlogen over de weg, haalden in zonder de weg te overzien en scheerden rakelings langs de honderden mensen, vaak kinderen, die langs de weg liepen of fietsten. Soms scheurden we door dorpen met een soort houten schuurtjes. Dat bleken huisjes of winkeltjes. JB kocht een soort lange stengel met banaantjes. Ons City Hotel in Rutana bleek ff iets simpeler, maar wel prima verder. Opnieuw aten we een warme maaltijd. Pfff, wat een indrukken zeg. Vooral nu we het land meer hadden gezien. En dan moest de volgende dag nog beginnen...


Field Visits

Vandaag (vrijdag) het echte werk. We zouden de draaiende projecten gaan bekijken. Marga was helaas ziek en lag, voorzien van een overdosis imodium te bedde. Jammer, want ze had al een tijdje geen lopende projecten gezien.

We begonnen bij de gouverneur. Hij vertelde e.e.a., maar kwam telkens terug op de universiteit die hij in Rutana wil opzetten. Misschien goed om een Nederlandse universiteit hiervoor te interesseren?, zo opperde ik. Later kwam hij telkens terug op zijn universiteit, maar bleek het lager en middelbaar onderwijs helemaal niet op orde te zijn, dus daar kan hij zich volgens onze bescheiden, efficiënte westerse opinie beter op richten.

Buiten ontmoetten we nog een pygmee die BJ aansprak. Hij was onterecht beschuldigd en liep het risico in de gevangenis te belanden. Hij zat in zak en as. De pygmeeën (Twa) zijn een zeer gemarginaliseerde groep in Burundi. Het is één van de drie bevolkingsgroepen, naast Hutu's en Tutsi's. Twa worden enorm gediscrimineerd. Burundezen vinden het maar een eng bosvolk. Pygmeeën leefden nl. vooral in het oerwoud, terwijl Afrikanen oerwoud eng vinden, iets waar de boze geesten zich ophouden. Het oerwoud is zo goed als weg in Burundi. Gekapt voor brandhout of weidegronden, maar zeker ook voor landbouwgrond. De man schudde ons met terneergeslagen ogen de hand, zo jammer, hij nam precies de rol aan waarin hij was geduwd. BJ pleitte nog voor hem bij de gouverneur. Deze man is een gebedspunt, hopelijk vergeet ik hem niet te snel.

Red een Kind heeft in haar programma's, via Fecabu en Help Channel, maar ook in andere landen, overigens speciaal aandacht voor gemarginaliseerde groepen. Deze Pygmeese man was ook leraar in een van de projecten van Help Channel.

Maar er zouden die dag nog veel meer gebedspunten komen. Zo gingen we naar een SHG, self help group. In deze groepen werken 15-20 mensen samen om hun leefomstandigheden te verbeteren. Ze kunnen zelf bv geen varken kopen, maar met elkaar wel. Er wordt hen geleerd hoe ze de varkens moeten houden en later hoe ze deze op de markt kunnen brengen. Dat is in het begin heel lastig, want varkens moeten ook eten, maar dit moet worden verbouwd. Met een stukje grond en trainingen wordt daarin voorzien. Mensen wórden iemand. Toch wist ik niet wat ik zag, toen ik bij een twijgenschuurtje kwam met varkens erin. De varkens scharrelden in ruime hokken en waren echt biologisch. Ze hadden denk ik een beter leven dan de onze in Nederland. De vrouwen die ervoor stonden zagen er echter vrij haveloos uit. Afgeleefde gezichten, oud ook, blootsvoets in het zand. Toch lag er hoop in hun ogen. Ze waren erg blij met hun verbeterde leefomstandigheden.

Hierna liepen we door de velden en keken vanaf een afstandje naar vrouwen die met elkaar in het maisveld werkten. Ze hadden de scheuten vanuit Help Channel gekregen, maar de rest regelden ze zelf.

De auto zou ons weer oppikken, maar stond vast in de modder, dus we liepen zelf alvast verder. We kwamen langs een soort tuintje waar twee in lompen geklede jongetjes aan het spelen waren. Ze keken ons met grote ogen aan. Het erge was: ze waren samen. Er was verder niemand. Wachten waarschijnlijk tot een van de ouders weer thuis komen. Schrijnend..

Toen de auto ons had opgepikt, reden we naar een school. Onderweg voel je je net Maxima, een beetje wuiven naar de mensen. Behoorlijk genant. Mensen zelf vinden het zelf echter heel leuk en er werd veel gezwaaid. Soms schrok een kind ook vreselijk als ik contact maakte. Zo van: het beweegt...

Toen wij dan ook bij de school uit de auto stapten, stonden er in een mum van tijd honderden kinderen om ons heen. We bezochten de school en bekeken de lokalen. Er waren 6 lokalen voor 500 leerlingen. Niet meer klagen over de volle klassen in Nederland hè...
De leraren begonnen tegen mij over salarisverhoging. We moesten ons voorstellen en ik had verteld dat ik een soort van fund raiser ben. Help. Men ziet je als een zak met geld. Ik had slechts 40 jojo's. Dat schiet ook lekker op. Ik heb ze aan een van de leraren gegeven om ze uit te delen als beloning ofzo. Ik moest wel een demonstratie geven, want ze wisten echt niet wat je ermee kon doen. Later stonden enkele leraren met elkaar te jojo'en. Of althans: deden een poging...

Eigenlijk is het beleid van Red een Kind om niets uit te delen. Dit om te voorkomen dat je inderdaad zo'n soort witte Sinterklaas bent. Het gaat echt daar om de mensen zelf in hun kracht te zetten.

Tenslotte bezochten we een TVET. Hierbij gaat het om jongeren die een vak wordt aangeleerd en die op weg worden geholpen om hun vak in de praktijk te brengen. Aan de kant van de weg waren vijf jongens bezig om meubels te maken. Ze bleken ook nog wees. Ze waren enorm trots, want van hun verdiende geld hadden ze een huis laten bouwen. En er waren plannen voor nog meer huizen, voor elk een eigen huis. Eerlijk gezegd schrok ik nog wel toen ik het huis zag. Het waren eigenlijk alleen vier muren en een dak. Binnen was het een puinzooi. Er stond alleen een groot bed. Ik besef dit met westerse ogen te bekijken. Maar eigenlijk vond ik het nog steeds heel arm. Wat doen ze nou 's avonds met hun vijven? Het is aardedonker en behalve dit huis, is er he-le-maal niets. Mooi om te zien was wel de zorg voor elkaar. Dat je zoveel verantwoordelijkheid neemt als 17-jarigen onder elkaar. En hoop, dat zag je ook.

Behoorlijk vol kwamen we in ons hotel aan. We liepen nog een ommetje (wel samen met BJ) door het plaatsje. We kochten er shampoo in een grote kan, meer autoshampoo eigenlijk. Het rook naar groene zeep, maar prima. Lekker douchen, eten (omeletten) en slapen.

Wat een indrukken, wat een armoede, wat goed om te zien dat er toch ook veel gebeurt onder de bezielende leiding van Help Channel.